Voor Nicole is het elke dag ‘Dag van de Mantelzorg’

Ze doen werk dat onbetaalbaar is - en in veel gevallen zelfs letterlijk

Ze zijn de reddingsboei voor de zwaar onderbezette zorg in Nederland. En ze doen hun werk vooral in de anonimiteit. Daarom is het goed dat er één dag per jaar aandacht is voor een groep mensen die veel voor een ander betekenen: de mantelzorger. Officieel is het woensdag 10 november de Dag van de Mantelzorg. In werkelijkheid is het voor hen elke dag ‘de dag van de mantelzorger’. ‘Je hebt geen dag meer vrij’, zegt Nicole Prins, elke dag in touw voor haar moeder.

Hoeveel mantelzorgers er in Nederland zijn?

Misschien wel vijf miljoen, rekende het Sociaal Planbureau twee jaar terug weleens uit. Vijf miljoen mensen die op de een of andere manier iets doen voor een naaste: een familielid, een buurman of buurvrouw, een kennis. Zoals Nicole (64) die de zorg heeft voor haar 91-jarige moeder. ‘Ze was gevallen en had haar heup gescheurd. “Uw moeder moet wel naar een verpleeghuis”, zeiden ze daar. “Dan ga ik voor haar zorgen”, zei ik. Dat is zwaar om te doen, zeiden ze nog. In het begin moest ik dag en nacht bij haar blijven. Daarom ben ik minder gaan werken. Ze moest weer helemaal leren lopen, ze heeft veel last van pijn gehad. Mijn broer en schoonzus zijn fysiotherapeut geweest. Die hebben haar een hele tijd behandeld, zodat ze weer kon lopen. Maar die wonen in het buitenland dus die zijn er ook niet altijd.’

Tweede dagtaak

Daarom is haar moeder voor de dagelijkse zorg al ruim een jaar aangewezen op dochter Nicole. Het is haar tweede dagtaak, naast het werk als thuishulp voor Axxicom Thuishulp. Nicole: ‘Als ik moet werken ga ik voor mijn werk nog even langs. Kijken of het goed met haar gaat, of haar hondje niet overal gepoept heeft. En na het werk ga ik gelijk weer terug.’

Overdag gaat moeder er zelf nog met de rollator én hondje op uit. En dat terwijl ze slechtziend en slechthorend is. ’In het begin ging ik niet met een gerust hart naar huis. Maar in de buurt kennen ze haar en die mensen letten op haar. Een buurvrouw kijkt regelmatig door het raampje of ze niet op de grond ligt. Als het weer het toelaat ga ik een heel eind lopen met haar. Dat vindt ze fijn, het hondje vindt het fijn en ik vind het ook fijn.’

‘Rotkind!’

Haar moeders dementie maakt de zorg extra zwaar, zegt Nicole. ‘Daarvoor had ik weleens het idee dat ze steeds meer vergat. Maar dat hoort bij die leeftijd. Ze heeft een vorm van Alzheimer waarbij het af en toe even beter kan gaan. Maar op een gegeven moment schold ze mij elke keer verrot: “Wat ben jij een rotkind!” Ik vond dat heel moeilijk. Maar je moet je realiseren dat zij er niks aan kan doen. En sinds kort is ze juist weer heel blij.’

Geen verpleeghuis

Doordat moeder elke middag om vijf uur al naar bed gaat, heeft Nicole de rest van de dag ‘vrijaf’. ‘Het is heel uitputtend. Ik ben er heel veel tijd aan kwijt. Je hebt geen dag meer vrij. Maar ik wil echt niet dat ze naar een verpleeghuis gaat. Ik heb er gewerkt. Die mensen daar doen echt hun best. Maar het is voor de familie al moeilijk een gesprek te voeren met iemand die slecht hoort. Daar hebben ze in een verpleeghuis geen tijd voor.’ Geeft het voldoening? ‘Ja, wel als ze tevreden is. Dat geeft mij een goed gevoel.’